Ռուսաստանի մի շարք բանկեր, որոնք ռուս-ուկրաինական հակամարտության հետեւանքով անջատվեցին SWIFT համակարգից, այլեւս չեն կարողանում աշխատել ամերիկյան բանկերի հետ եւ լուծել իրենց կանխիկ դոլարի հարցը, NEWS.am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի պատասխանատու, տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանը` խոսելով բանկային համակարգում ստեղծված իրավիճակի մասին:

«Վերջին ամիսներին մենք ունենք արտահանման 5%-ի աճ, այսինքն՝ դոլարի բավական մեծ քանակություն է եկել Հայաստան։ Այս ամենը մեր ներքին շուկայում հանգեցրել է դոլարի որոշակի ավելցուկի։ Մենք բանկային հաշիվների վրա ունենք մեծ քանակությամբ դոլար, բայց էլեկտրոնային դոլարները թղթայինի վերածելու տարբերակ չունենք»,– ասաց նա։

Տնտեսագետի խոսքով՝ Ռուսաստանում կա կանխիկ դոլարի պահանջարկ, ինչը Ռուսաստանի շատ քաղաքացիներ կարող են բավարարել հայաստանյան բանկերի միջոցով։ Մինչեւ հակամարտությունը հայկական բանկերն իրենց դոլարի խնդիրը լուծում էին նաեւ ռուսական բանկերի միջոցով, որն էլ իր հերթին դիմում էր ամերիկյան բանկին։

«Հիմա ամերիկյան բանկը չի տալիս ռուսական բանկին, եւ հայկական բանկերը, որոնք միայն ռուսական բանկերի հետ էին աշխատում, կանգնած են փաստի առջեւ եւ չեն կարողանում կանխիկ դոլար բերել, քանի որ հնարավորություն չունեն ռուսական բանկերը։ Հիմա Հայաստանում կա ընդամենը 2-3 բանկ, որոնք կարողանում են կանխիկ դոլար բերել այն էլ ԱՄՆ-ից։ Նրանք բերում են դոլարը վաճառում մյուս բանկերին, բայց նրանք չեն կարողանում այն ծավալով բերել դոլարը, որը թույլ կտա բավարարել բոլոր բանկերի պահանջարկը»,– բացատրեց նա։

Սուրեն Պարսյանի խոսքով՝ մարդիկ հաճախ են հարցնում, թե եթե կանխիկ դոլարի նկատմամբ կա պահանջարկ՝ ինչու է այն արժեզրկվում։ Ըստ նրա՝ խնդիրն այն է, որ երբ բանկը քաղաքացուն չի տալիս իր դոլարը, նա ստիպված դոլարը վերածում է դրամի եւ դրամով է վերցնում, եւ արդյունքում դոլարի փոխարժեքը իջնում է, դրամինը՝ բարձրանում։

«Մեր տնտեսությունը եւ բանկային համակարգը պատրաստ չեն այս ծավալի կանխիկ դոլարի պահանջարկ սպասարկելուն։ Կառավարությունը եւ Կենտրոնական բանկը պետք է փնտրեն լուծումներ, որ այս պակասուրդը լրացվի։ Միջպետական համաձայնությունների միջոցով։ ԱՄՆ-ն փորձում է սահմանափակել դեպի Ռուսաստան դոլարային հոսքերը՝ հասկանալով, որ Հայաստանը կարող է Ռուսաստանի համար լինել պատուհան՝ այդ պատժամիջոցներից խուսափելու համար։ Եվ անուղղակիորեն մենք էլ հայտնվում ենք այդ պատժամիջոցների տակ»,– ասաց նա։

Տնտեսագետը նաև նշեց, որ եկող ամիսների ընթացքում այս իրավիճակը կարող է էլ ավելի սրվել՝ հատկապես հաշվի առնելով խուճապը։ «Պետք չէ մտնել շուկա եւ փորձել դոլար գնել։ Հայտնի սահմանում կա՝ մարդիկ իրենց խնայողությունները պետք է պահեն այն արժույթով, որով ծախսելու են հետագայում։ Եթե իրենք դրամով պետք է օգտագործեն այդ գումարը, թող դրամով էլ պահեն։ Մեր քաղաքացիները պետք է հասկանան, որ իրենք փոխանակության բիզնեսով չեն զբաղվում»,– նշեց նա։