Վահան Հովհաննիսյան
Վահան Հովհաննիսյան. Կենսագրական
«Վահան Հովհաննիսյանը եւ իր վեպը»-Արտաշես Շահբազյան
«Նայիր շուրջդ, դու բոլորի մեջ ես…»-Հրանտ Մարգարյան
Վրեժխնդրությամբ, առհասարակ, պետություն չես կառուցի. Վահան Հովհաննիսյան
Նա ապացուցեց, որ մենք ուժենք ենք, համոզեց, որ ուժեղ ենք, և որովհետև դա ճի՛շտ էր, մենք հաղթեցինք
Հրայր Մարուխյան
«Հրայր Մարուխեան՝ Հայ Ժողովուրդի Եւ Հայաստանի Ազատագրութեան Յանդուգն Կամքը»-Նազարէթ Պէրպէրեան
«Հրայր Մարուխյան՝ Հեռատես Առաջնորդ»
«Հայրենիքի ծառան ու Դաշնակցության զինվորը»-Ռուզան Առաքելյան
«Ընկ. Հրայրին. Պի՛նդ Է Դաշնակցութիւնը»-Յակոբ Բագրատունի
«Հրայր Մարուխեան եւ իր ժամանակը»-Կարօ Արմէնեան
«Վերջին հանդիպումը ընկ. Հրայր Մարուխեանի հետ»-Սեդօ Պոյաճեան
«Հրայր Մարուխեանի մահուան 20-րդ տարելից (21 դեկտ. 1998)»-Միհրան Քիւրտօղլեան
https://www.youtube.com/watch?v=8gzhxoEDVGc
Արամ Պողոսյան - Պոնչ
«Նա ծիծաղում էր մահվան երեսին»
https://www.youtube.com/watch?v=1wXG-UuP2To
Շահեն Մեղրյան
Ծնվել է 1952 թ. հունվարի 2-ին Շահումյանի շրջանի Գյուլիստան գյուղում։ Գերազանց ավարտելով միջնակարգ դպրոցը՝ 1969 թ. ընդունվել է ԵՊՀ տնտեսագիտության ֆակուլտետ։ 1975 թ. ավարտել է համալսարանը և վերադարձել Շահումյանի շրջան։
Շահեն Մեղրյանն առաջիններից էր, որ սկսել է կազմակերպել զինված ջոկատներ: 1990 թ. անդամագրվել է ՀՅԴ կուսակցությանը:
1991 թվականին, «Օղակ» գործողությունից հետո, Ադրբեջանը գրավեց Էրքեջ, Բուզլուխ, Մանաշիդ գյուղեր։ Սեպտեմբերին Շահեն Մեղրյանը կազմակերպեց գործողութուն, որի արդյունքում սեպտեմբերի 11-13-ին ազատագրվեցին երեք գյուղերը։
1992 թ.հունիսին Շահեն Մեղրյանը Հաթերք գյուղում հավաքեց 25 հոգանոց ջոկատ եւ մտավ թշնամու թիկունք։ Հայդուկների անմիջական օգնությամբ ազատագրվեցին Մարտակերտի մի շարք գյուղեր՝ Հաթերքը, Ակնաբերդը, Մատաղիսը, Տոնաշենը, Դաստագիրը ևՍարսանգի ջրամբարը:
1993 թ. մարտի 11-ին ՀՀ ՊՆ կողմից ստեղծվեց զորամաս, որի հրամանատար նշանակվեց Շահեն Մեղրյանը։
1993 թ. ապրիլի 17-ին, ուղղաթիռը, որի մեջ էր Շահեն Մեղրյանը՝ իր զինակիցների հետ, խփվեց եւ բոլորը զոհվեցին։
2014 թվականի հոկտեմբերի 24-ին Շահեն Մեղրյանին հետմահու շնորհվել է «Արցախի հերոս» կոչումը:
-««Շահումյանի արծիվը» – Շահեն Մեղրյան – 1952-1993 թթ.»
-«Շահեն Մեղրյանը հերոս էր դեռ կենդանության օրոք»
https://www.youtube.com/watch?v=-6tRObEv88E
Մուրադ Զաքարյան - Բուժականցի Մուրադ
Ծնվել է 1971թ. սեպտեմբերի 5-ին Կոտայքի մարզի Բուժական գյուղում:
1989-91-ին ծառայել է խորհրդային բանակում:
ՀՅԴ կամավորական ջոկատի կազմում 1991-ից մասնակցել է Շահումյանի, Մարտակերտի, Հադրութի, Շուշիի շրջանների, Բերդաձորի ենթաշրջանի (Մեծշեն, Կիրով, Եղցահող), 1992-94-ին Շուշիի առանձին հրաձգային գումարտակում որպես դասակի հրամանատար Մարտակերտի, Վարանդայի (Ֆիզուլի), Ակնայի (Աղդամ), Քարվաճառի (Քելբաջար), Կովսականի (Զանգելան) շրջանների պաշտպանական և ազատագրական գործողություններին: 1993-ին վիրավորվել է, ապաքինվել և վերադարձել մարտադաշտ:
Զոհվել է 1994թ. մարտի 23 – ին Շուքուրբեյլի գյուղի ուղղությամբ թշնամու կրակակետերի ոչնչացման գործողության ժամանակ:
Հետմահու պարգևատրվել է ԼՂՀ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանով և ՀՀ «Արիության» մեդալով:
https://www.youtube.com/watch?v=bdKKLfYfXgE
https://www.youtube.com/watch?v=Tp50tOkqe5E
Հրաչ Գասպարյան - Ագնևոյի Հրաչ
Ծնվել է 1962թ. հունվարի 8-ին ք. Երևան:
1990-ից ՀՅԴ կամավորական ջոկատի կազմում մասնակցել է Բերդաձոր ենթաշրջանի, Շահումյանի շրջանի (Էրքեջ, Բուզլուխ, Մանաշիդ) ինքնապաշտպանական մարտերին:
1992-ից ՀՅԴ վաշտի, իսկ այնուհետև Շուշիի առանձին հրաձգային գումարտակի կազմում (որպես կրակային աջակցման դասակի հրամանատար) մասնակցել է Շուշիի, Մարտակերտի, Ակնայի (Աղդամ), Սանասարի (Կուբաթլու), Կովսականի (Զանգելան), Վարանդայի (Ֆիզուլի), Քարվաճառի (Քելբաջար) շրջանների ինքնապաշտպանական և ազատագրական մարտերին:
Զոհվել է 1994 թ.-ի մարտի 8-ին, Սեյիդախմեդլիում:
Հետմահու պարգևատրվել է ԼՂՀ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանով, ՀՀ «Արիության» և ԼՂՀ «Շուշիի ազատագրման» մեդալներով:
https://www.youtube.com/watch?v=7ucekvLzrVg
https://www.youtube.com/watch?v=Vz7LfZn0luo
Ալբերտ Ալավերդյան - Հրազդանցի Աբո
«Մեզ բացակա չդնեք… Աբո Ալավերդյան»
https://www.youtube.com/watch?v=Hu_1Hv3H8pg
https://www.youtube.com/watch?v=2OfHIHptiFw
Վիգեն Գրիգորյան - Տողի Վիգեն
Ծնվել է 1951թ. օգոստոսի 8-ին Հադրութի շրջանի Տող գյուղում։
Գյուղի միջնակարգ դպրոցն ավարտելուց հետո, 1972 թվականին ավարտել է Բաքվի պետական մանկավարժական համալսարանը, ապա աշխատել է որպես հայոց լեզվի ուսուցիչ Տողի միջնակարգ դպրոցում։
1988 թ․ նա եղել է Հադրութի շրջանի ամենաակտիվ գործիչներից մեկը։
1991 թ․ Վիգենը կազմավորել է «Վրեժ» կամավորական ջոկատը, որը մեծ դեր է կատարել Հադրութի և շրջակա շրջանների հայ բնակչության պաշտպանության գործում։
1991-ին ընտրվել է ԼՂՀ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր։ Պաշտպանական բանակի կազմավորումից հետո Տողի գումարտակի կազմում, որպես գումարտակի շտաբի պետ մասնակցել է ինքնապաշտպանական և ազատագրական գործողություններին՝ Հադրութի և Վարանդայի (Ֆիզուլի) շրջաններում:
Նահատակվել է 1993 թ.-ի ապրիլի 5-ին:Հետմահու պարգևատրվել է ԼՂՀ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշանով:
https://www.youtube.com/watch?v=LzAOf6y53Kk
https://www.youtube.com/watch?v=P2kWWJ_qItE
Արթուր Ղարիբյան - Դուդուլ
Ծնվել է 1967թ. դեկտեմբերի 16-ին ք. Ստեփանավանում:
Ավարտել է Փ. Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստական ուսումնարանի կերպարվեստի բաժինը, այնուհետև ուսումը շարունակել է Երևանի գեղարվեստաթատերական ինստիտուտի կերպարվեստի բաժնում:
Ազատամարտի առաջին օրերից մասնակցել է ՀՀ սահմանամերձ շրջանների (Արարատ, Գորիս, Նոյեմբերյան) և ԼՂՀ` Շահումյանի, Ասկերանի, Մարտակերտի շրջանների, Գետաշենի ու Բերդաձորի ենթաշրջանների ինքնապաշտպանական և ազատագրական մարտերին, Շուշիի ազատագրման, Լաչինի շրջանում, Կրկժանում, Մալիբեյլիում, Լեսնոյում, Խոջալիում հակառակորդի կրակակետերի ոչնչացման գործողություններին:
Զոհվել է 1992 թ.ի նոյեմբերի 7-ին Սրխավենդում:
Հետմահու պարգևատրվել է ԼՂՀ «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի, ՀՀ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշաններով և «Շուշիի ազատագրման» մեդալով:
–«Արվեստագետ Ազատամարտիկը. Արթուր Ղարիբյան (1967-1992)»
https://www.youtube.com/watch?v=JSbL6gA2uzI
Վարդան Ստեփանյան - Դուշման
Ծնվել է 1966թ. մարտի 9-ին Երևան:
1984-86-ին ծառայել է խորհրդային բանակում` Աֆղանստանում:
1986-ից սովորել է Երևանի պետական համալսարանի Իրավաբանական ֆակուլտետում:
1989-92-ին մասնակցել է ՀՀ Իջևանի, Նոյեմբերյանի, Արարատի, Վարդենիսի, Գորիսի (Շուրնուխ), ԼՂՀ Շահումյանի շրջանի ինքնապաշտպանական, Կրկժանի, Հադրութի, Խոջալուի, Լեսնոյի, Մալիբեկլուի, Շուշիի և Բերձորի (Լաչին) ազատագրական մարտերին:
Շուշիի և Բերձորի ազատագրման ժամանակ եղել է ջոկատներից մեկի հրամանատարը:
Զոհվել է 1992թ. հուլիսի 3 – ին Մյուրիշենում, հակատանկային ականի պայթունից:
Հետմահու պարգևատրվել է ԼՂՀ «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի, ՀՀ «Մարտական խաչ» 2-րդ աստիճանի շքանշաններով և «Շուշիի ազատագրման» մեդալով:
-Արցախեան Ազատամարտի ֆետայական խոյանքը
https://www.youtube.com/watch?v=WIKblTj10I8
https://www.youtube.com/watch?v=zUX8RoM0e20