Գարեգին Տէր Յարութիւնեան - Նժդեհ

01 Հունվար , 1886 - 21 Դեկտեմբեր , 1955

Ծնած՝ Կզնութ, Նախիջեւան: Դաշնակցական զինւորական գործիչ: Կ’աւարտէ Սոֆիայի զինուորական վարժարանը, կ’անցնի Կովկաս ուր կը ձերբակալուի ցարական հալածանքներու ժամանակ, բանտէն փախչելով կը վերադառնայ Պուլկարիա ու մաս կը կազմէ Անդրանիկի զօրագունդին, որ պուլկարներու կողքին կը մասնակցի պալքանեան պատերազմին. կամաւորական գունդերուն՝ կ’ըլլայ օգնական Դրոյի: Կը մասնակցի Ղարաքիլիսէի ճակատամարտին:

Հանրապետութեան շրջանին, Զանգեզուրի մէջ կը կռուի թաթարներուն, ապա՝ բոլշեւիկներուն դէմ ու խորհրդայնացումէն ետք շրջանը կը յայտարարէ անկախ Լեռնահայաստան. Կ’անցնի Պարսկաստան, Պուլկարիա, Ամերիկա ուր կը հիմնէ «Ցեղակրօն» շարժումը (որ յետոյ կը դառնայ Հայ Երիտասարդաց Դաշնակցութիւնը):

Բ. Աշխարհամարտին, Պուլկարիոյ մէջ կը ձերբակալուի ու կ’աքսորուի Սիպերիա, ուր եւ կը մահանայ, 69 տարեկանին:

-«Գարեգին Նժդեհ. Հայու Կամքին եւ Գաղափարի Ուժին Դաշնակցական Մարմնաւորումը»-Ն.

-«12 Յուլիս 1921. Լեռնահայաստանի անկումը եւ Գարեգին Նժդեհի Պարսկաստան անցումը»-Ն.

-«Նշանաւոր Մարդկանց Կեանքից. Դրուագ, Որ Թաքցւում Է Գարեգին Նժդեհի Գործունէութիւնից»-Թաթուլ Յակոբեան

-«Գարեգին Նժդեհի մարգարէն»-Սեդօ Պոյաճեան