Սերգէյ Յովհաննիսեան - Արամ Մանուկեան

Ծնած՝ Ղափանի Զէյվա գիւղը: Կ’աւարտէ Շուշիի Ագլուլեաց ծխական ուսումնարանը, ապա՝ Երեւանի թեմական դպրոցը: Պատանի տարիքին կը միանայ Դաշնակցութեան: Գործիչ՝ Բաքուի բանւորութեան մէջ, ապա՝ Գանձակ եւ Կարս:
Պարսկաստանի վրայով կ’անցնի Վան, որպէս յեղափոխական կազմակերպիչ: Դաւոյի դաւաճանութեան հետեւանքով կը բանտարկուի, ազատ կ’արձակուի Օսմանեան սահմանադրութեան օրով: Կարինի վրայով կ’անցնի Օրտու՝ իբրեւ ուսուցիչ եւ գործիչ: 1915ին կը վարէ Վանի հերոսամարտը ու կը նշանակուի Վասպուրականի նահանգապետ: Վանի հայութեան գաղթէն ետք, Արամ կը հաստատուի Թիֆլիս, կը զբաղի Բիւրոյի, Ազգային Խորհուրդի եւ գաղթականներու վերաբերեալ գործերով:
Ազգային Խորհուրդի կողմէ իբրեւ լիազօր ներկայացուցիչ կը ղրկուի երեւանի նահանգը, ուր իրեն կը վիճակուի պատմական դեր՝ ըլլալու անկախ Հայաստանի հիմնադիրն ու անոր առաջին ներքին գործոց նախարարը:
Կը մահանայ բծաւոր տիֆէ, 40 տարեկանին:
-Ռոստոմ եւ Արամ (քանի մը գիծեր).«ԴՐՕՇԱԿ»
-Սիմոն Վրացեանը Արամ Մանուկեանի մասին
-Նիկոլ Աղբալեանի դամբանականը Արամ Մանուկեանի մահուան առիթով
-«Արամ Մանուկյան՝ ժողովրդական և պետական մարդը»-Խաչատուր Ստեփանյան
-«Արամ Մանուկեանը Հայաստանի առաջին հանրապետութեան փաստացի հիմնադիր»
https://www.youtube.com/watch?v=BZMwjMns3Rs