ՀՅԴ
Հայ Յեղափոխական Դաշնակցություն պաշտոնական կայք arfd.am
Skip to content
ՀՅԴ

ՀԱՅ ՅԵՂԱՓՈԽԱԿԱՆ ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ

ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ԿԱՅՔ

  • ՄԵՐ ՄԱՍԻՆ
    • Պատմություն
      • Պատմական ակնարկ
      • Կարևոր իրադարձություններ
      • գործիչներ
    • Ծրագիր
    • Կանոնագիր
    • Ընդհանուր ժողովներ
    • Կազմակերպական կառույց
      • Հայաստան
        • Տարածքային կառույցներ
        • ԱԺ խմբակցություն
        • ՀՅԴ-ն գործադիրում
      • Արցախ
      • Կազմակերպական շրջաններ
      • Երիտասարդական/ուսանողական
    • Հիմնարկներ և գրասենյակներ
    • Ուղեկից միություններ
    • Միջազգային համագործակցություն
  • ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
    • Լրահոս
    • Հայտարարություններ
    • Հոդվածներ
  • ՄԱՄՈՒԼ
    • «Դրօշակ» պաշտոնաթերթ
    • Լրատվամիջոցներ
  • ՇՏԵՄԱՐԱՆ
    • Գրադարան
    • Տեսադարան
    • Ձայնադարան
    • Լուսանկարներ
    • Թանգարան
    • Արխիվ
  • ՀԵՏԱԴԱՐՁ ԿԱՊ
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram
    • Դաս
    • Նոր
  1. ԳԼԽԱՎՈՐ ԷՋ
  2. ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
  • Պատմութիւն, իրադարձութիւններ, գործիչներ
  • Յօդուածներ

«Գանձասար»ի խմբագրական. Պանք Օթոմանի գրաւում՝ պոռթկում անարդարութեան

15 Օգոստոս 2019 14 Օգոստոս 1896-ին, 26 դաշնակցական անձնուրացներ, Բաբգէն Սիւնիի հրամանատարութեամբ գրաւեցին Կոստանդնուպոլսոյ օսմանեան դրամատունը: Բաբգէն Սիւնի նահատակուեցաւ դրամատան սեմին, Արմէն Գարօ առանց երկմտելու ղեկավարեց գործողութիւնը Հայկ Թիրեաքեանի՝ Հրաչի օգնութեամբ:

Դաշնակցութեան Պոլսոյ Կեդրոնական Կոմիտէին որոշումով կազմակերպուած Պանք Օթոմանի գործողութիւնը բռնութեան դէմ յեղափոխական հայուն պոռթկումն էր:

Օսմանեան Կայսրութեան իշխող տարրը բռնարարքներով, ջարդերով վերջ կ’ուզէր տալ տարրական իրաւունքներ պահանջող փոքրամասնութիւններու գոյութեան: Այլամերժութեամբ, մարդասպանութեամբ կայսրութիւն պահելու հոգեբանութեան դէմ պայքարը նուազագոյն իրաւունքն էր իրաւազրկուած ժողովուրդներուն:

«Հայկական հարցը կը թաղուի, պէտք է կռուինք եւ յարութիւն տանք անոր: Եթէ մեր նպատակին մէջ յաջողինք, ի զո՜ւր չէ մեր թափած արիւնը: Հակառակ պարագային, մեր եղբայրները պիտի շարունակեն մեր սրբազան դատը աւելի ու աւելի կատաղօրէն եւ աւելի հաւատքով», ըսած էր Բաբգէն Սիւնի:

Այս գործողութեամբ հայ յեղափոխականները յստակ ուղերձներ յղեցին արեւմտեան գերտէրութիւններուն՝ ամէն ջանք թափելով դադրեցնելու համար Պոլսոյ անմեղ հայերուն կոտորածը, գրաւոր երաշխիք տալու հայկական նահանգներուն մէջ բարենորոգումներու իրականացման համար եւ ազատ արձակելու հայ քաղաքական բանտարկեալները:

Իրականութեան մէջ, անիրականանալի պահանջներ չէին այս բոլորը քաղաքակիրթ իշխանութիւններու պարագային, ոչ ալ կայսրութեան պարագլուխներուն սպառնացող պահանջներ, սակայն բարբարոս ու այլամերժ բռնապետները ինչպէ՞ս կրնային ընդունիլ ու յարգել իրաւունքները ազգի մը, երբ իրենց նախնիներէն ժառանգած էին սպանելով տիրելու եւ խլելու մշակոյթը:
Միւս կողմէ, մեծ պետութիւններուն անտարբերութիւնը, օսմանցի դահիճներու անմարդկային արարքներուն նկատմամբ դրսեւորած թողութիւնը, առիթ կը հանդիսանային, որ Օսմանեան Կայսրութեան մէջ ծայր առնէ վայրագութիւններու նոր ալիք մը: Ալիք մը, որ այդ տարիներուն իր արտայայտութիւնը գտաւ ջարդով, աւելի ուշ ցեղասպանութեամբ ու իշխող տարրին ու անոնց ժառանգորդներուն մէջ ամրագրեց բռնատիրութեան օսմանեան տրամաբանութիւնը:

Բաբգէն Սիւնին, Արմէն Գարօն, Հրաչն ու անոնց ընկերակցող 23 յեղափոխականները վտանգի ենթարկեցին միջազգային դրամագլուխներու կեդրոն հանդիսացող Կոստանդնուպոլսոյ մեծագոյն դրամատունը՝ Պանք Օթոմանը, որովհետեւ այդ օրերուն համոզուած էին, որ հայ ժողովուրդի նուազագոյն իրաւունքները անտեսող, սպանութեան եւ թալանի սպառնալիքներով հայութեան արդար պոռթկումը կանխել փորձող խաւարամիտներուն դէմ դնելու համար անօգուտ էր քաղաքակիրթ պայքարը, անհրաժեշտ էր իրենց լեզուով, իրենց շահերը վտանգելով խօսիլ, պայքարելու իրենց վճռակամութիւնը արձանագրելով պատմութեան էջերուն վրայ ու սերունդներուն ուղղելով այն յստակ պատգամը, թէ իրաւունքները չեն հրամցուիր, այլ կը խլուին յեղափոխական պայքարով, ժամանակի համապատասխան զէնքերու օգտագործումով:

Ինչպիսի՞ ողբերգութիւն ապրած պիտի ըլլային երիտասարդներ, իրենց ժողովուրդին ցաւն ու տառապանքը որքա՞ն անհանդուրժելի պիտի ըլլային, որ դիմէին նման յանդուգն քայլի, իրենց կեանքն իսկ վտանգի ենթարկելով:

Այդ տառապանքը աննկարագրելի էր, զրկանքը անհանդուրժելի, իսկ միջազգային հանրութեան անտարբերութիւնը աններելի:

Պանթ Օթոմանը արդար պոռթկումն էր բռնապետներուն դիմաց գլուխ չխոնարհեցնող յեղափոխականներու, պայքարի դրօշը ամէն պարագայի տակ վար չառնող ազատութեան երգիչներու:
Եթէ չհնչէր այդ երգը, տարիներ ետք պիտի չհնչէր անկախ Հայաստանի օրհներգը:

Պանք Օթոմանը նաեւ ամօթի խարան մըն էր միջազգային ընտանիքին ճակտին, անոր ապիկարութեան եւ անվճռական մօտեցումներուն համար:

Քաղաքական, տնտեսական իրենց նեղ շահերէն անդին քայլ մը չառնող գերպետութիւններուն անտարբերութիւնը սեփական բազուկին վստահելու համոզումով օժտեց հայ յեղափոխականները:
Աւելին. համոզում գոյացուց, որ պայքարը պիտի շարունակուի տարբեր մակարդակներու վրայ, տարբեր միջոցներով, որովհետեւ արդարութիւնը տեղ չէր գտած ու չգտաւ Օսմանեան Կայսրութեան եւ հետագային Թուրքիոյ Հանրապետութեան մէջ:

Նորօսմանեան մտայնութեամբ գործող բռնապետները կը վկայեն այս մասին, երբ կը շարունակեն նոր տեսքով, բայց նոյն մտայնութեամբ ու լեզուով խօսիլ տարրական իրաւունքներ պահանջող փոքրամասնութիւններու հետ:

«Գ.»

FacebookTwitterOdnoklassnikiTelegramPrint
Լրահոս
Այցելություն ՀԱԵ Ֆրանսիայի Հայոց թեմ

ՀՅԴ Բյուրոյի անդամ, Ֆրանսիայի հայկական կազմակերպությունների համակարգող խորհրդի

02 Դեկտեմբեր 2025
Ալմելոյում կայացել է ՀՅԴ Հայ դատի Եվրո

ՀՅԴ Հայ դատի Եվրոպայի գրասենյակի նախաձեռնությամբ՝ նոյեմբերի 29-ին և 30-ին Ալմե

01 Դեկտեմբեր 2025
Խմբագրական. Փաշինեանի փարիրսեցիութիւնը

Հայաստանի հոգեւոր եւ ազգային կեանքի վերջին օրերի իրադարձութիւնները վկայում են

01 Դեկտեմբեր 2025
Պարզապես լինել տրոյական ձի

Ու հիմա, ինքնաարդարացման ճիգի մեջ, 26 տարվա հեռվից հանկարծ մտքի պայծառացումով

30 Նոյեմբեր 2025
Խմբագրական. Կենսունակ Պետութիւն․Աղբալե

Ազգային գաղափարախօսութեան շուրջ համախմբուած հասարակութիւնն է, դարձեալ ըստ Աղբա

29 Նոյեմբեր 2025
Հ.Մ.Ը.Մ.-«Ֆրանս»ի մարզաշակութային համ

Շաբաթ, 22 Նոյեմբեր 2025-ը այսուհետեւ իր յատուկ տեղը պիտի ունենայ Հ.Մ.Ը.Մ.ի տօն

28 Նոյեմբեր 2025
Սա մաքրվելու, ջրեր զուլալելու, թացը չո

Տարիներ հետո պատմաբանները Հայաստանի այս շրջանի մասին կգրեն, որ Արցախը հանձնած,

27 Նոյեմբեր 2025
Համընդհանուր վտանգ, համազգային դիմագրա

6. Եւ միւս կողմից ունենք այսպէս ասած՝ շւարած-սպասողական Սփիւռք, միաժամանակ մտա

27 Նոյեմբեր 2025
Խմբագրական. ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի Մէջ Մշակութային

Պարզ է, որ նման համաշխարհային նշանակութիւն ունեցող կառոյցներու մէջ ընտրութիւնն

27 Նոյեմբեր 2025
Խմբագրական. «Խաղաղութիւն»՝ վաճառքի հա

Այս համատեքստում կարեւոր է յատկապէս գիտակցել այն իրողութիւնը, որ այս ամէնը Զել

26 Նոյեմբեր 2025
Ծախողը, գնողը եւ զոհերը…

Եւրոպացի ժողովուրդները կանդրադառնա՞ն արդեօք, որ այս ընթացքով, իրենց ղեկավարներ

26 Նոյեմբեր 2025
Ազդեցության գործակալները, Բաքվից վերադ

«Ադրբեջանը, Ալիեւի վարչակազմը պետք է իմանա՝ ինքը ում հետ հանդիպել է, դրանք հայ

26 Նոյեմբեր 2025
Կրակի բռնկումը պատահական չէ

Մի քանի օր է, ինչ Տավուշի մարզում, Գեղարքունիքի մարզում հրդեհները մոլեգնում են

26 Նոյեմբեր 2025
Մենք ունենք մեկ թիրախ, դա այսօրվա այս

ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության նախաձեռնությամբ այսօր՝ նոյեմբերի 26–ին, Ազգային ժող

26 Նոյեմբեր 2025
Սահմանադրութիւնը Գինի Չէ՛, Ո՛չ Ալ Հեղո

Ճարպիկի ու խորամանկի պատմուճան հագած՝ ան հպանցիկ անդրադարձաւ Արցախի փշոտ հարցի

26 Նոյեմբեր 2025
Ո՞վ Կը Քաղաքականացնէ Եկեղեցին

Ստեղծուած անիրաւ տագնապի սկզբնաւորութեան Նիկոլ Փաշինեան կը ծրագրէր ժողովրդային

26 Նոյեմբեր 2025
Ակնարկ. Լրացուցիչ Յայտարարութիւններ Եւ

Իսրայէլի իրականացուցած գործողութիւնները Հըզպալլայի կեդրոններու եւ պատասխանատու

26 Նոյեմբեր 2025
Հայաստանը վճարում է ամերիկյան հանրային

Ավելի կարևոր է, որ «Սպիտակ փաստաթուղթը» խեղաթյուրում է Հայաստանի Սահմանադրութ

25 Նոյեմբեր 2025
Ադրբեջանի իրական նպատակը ոչ թե խաղաղու

Արցախի ԱԺ նախկին փոխնախագահ, Արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի ն

25 Նոյեմբեր 2025
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորն

ՀՀ ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորներ Լիլիթ Գալստյանը, Աննա Գրիգորյանը,

25 Նոյեմբեր 2025
Բոլոր Նյութերը
Հետեվեք մեզ
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram
Ստացեք մեր լուրերը էլ.փոստով
Loading
ՀԱՅ ՅԵՂԱՓՈԽԱԿԱՆ ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ Հասցե՝ ՀՀ, ք. Երևան, Մհեր Մկրտչյան 12/1 Հեռախոս՝ (+374) 10 52 17 65, (+374) 10 52 18 74 Էլ. փոստ՝ [email protected]
© ARF Dashnaktsutyun- ARMENIAN REVOLUTIONARY FEDERATION Website by Web Development Company