Տեղի ունեցավ ավստրիացի լրագրող Բիրգիտ Քոֆլեր-Բեթշարթի՝ «Մարդ եմ սպանել, բայց մարդասպան չեմ» հայալեզու գրքի շնորհանդեսը
23 Մայիս 2025
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտում մայիսի 22-ին, տեղի ունեցավ ավստրիացի լրագրող, նախկին դիվանագետ Բիրգիտ Քոֆլեր-Բեթշարթի՝ «Մարդ եմ սպանել, բայց մարդասպան չեմ» հայալեզու գրքի շնորհանդեսը:
Շնորհանդեսին ներկա էին գրքի հեղինակն անձամբ, թարգմանության և հրատարակման գործով զբաղված Հայոց ցեղասպանության թանգարան–ինստիտուտի ներկայացուցիչները, «Նեմեսիսն» իրականացրած հայ վրիժառուների ժառանգները՝ Սողոմոն Թեհլիրյանի հորեբոր որդու Սամվել Թեհլիրյանի ծոռնուհին, Ջեմալ Փաշային գնդակահարող Արտաշես Գևորգյանի թոռը, ինչպես նաև մի շարք քաղաքական և հանրային գործիչներ։
Հեղինակը պատմում է 1919-1922 թթ. Հայոց ցեղասպանության և Բաքվի ջարդերի պատասխանատուների դեմ ծրագրված ու իրականացրած հատուկ գործողությունների՝ «Նեմեսիսի» մասին:
«Երկու տարի առաջ հետազոտություններ իրականացնելու նպատակով եկել էի Հայոց ցեղասպանության թանգարան, այստեղ հյուրընկալվեցի շատ բարեկամաբար, աշխատակիցների շնորհիվ շատ նյութեր գտա, բայց ես այդ ժամանակ չէի մտածում, որ երկու տարի հետո նորից կլինեմ այստեղ, արդեն իմ գրքի շնորհանդեսին: Հուսով եմ՝ այս գրքի շարադրմամբ կարողացա իմ ներդրումն ունենալ «այլևս երբեք» կարգախոսի հետագա իրականացմանը: Չնայած, այսօր մենք ունենք որոշակի զարգացած միջազգային դատական մարմիններ, բայց մենք ցավալիորեն տեսնում ենք, որ քաղաքական գործոնները հաճախ նպաստում են արդարադատության չիրականացմանը: Հույս ունեմ, որ իմ այս աշխատանքով տեղ եմ հասցնում կարևորը, հույս ունեմ, որ մենք Հայաստանին ևս մեկ անգամ մենակ չենք թողնի»,- ասաց Բիրգիտ Քոֆլեր-Բեթշարթը:
Հայոց ցեղասպանության կազմակերպիչներին պատժելու հայ վրիժառուների գաղտնի առաքելության մասին պատմող գրքի բնօրինակը լույս է տեսել 2024-ի մարտին, Վիեննայում: Այս գիրքը 2024-ին ներառվել է գերմաներեն լույս տեսած վավերագրությունների լավագույն հնգյակում:
«Ի սկզբանե այս գիրքը գրված է եղել գերմանախոս լսարանի՝ Շվեյցարիայի, Գերմանիայի և Ավստրիայի համար: Հետազոտության ժամանակ զարմանալիորեն հայտնաբերեցի, որ գերմանախոս այդ երկրները շատ քիչ տեղեկություն ունեն Հայոց ցեղասպանության մասին և ունենցած տեղեկությունների զգալի մասն էլ սխալ է»,- նշեց գրքի հեղինակը:
«Մարդ եմ սպանել, բայց մարդասպան չեմ» գիրքը գերմաներենից հայերեն են թարգմանել Աշոտ Հայրունին և Հայկ Մարտիրոսյանը:
«Լինելով ոչ հայ, Բիրգիտ Քոֆլերին հաջողվել է մեզ համար այս զգայուն թեման շարադրել օբյեկտիվորեն: Նա օգտվել է գերմանական, հայկական գրականությունից, ավստրիական, իտալական, գերմանական մամուլից, ինչպես նաև «Նեմեսիսի» մարտիկների հուշերից, գրառումներից»,- ասաց գրքի գլխավոր խմբագիր Հայկ Մարտիրոսյանը:
«Նեմեսիսի» մարտիկները մեր ազգի վրայից որոշ շափով մաքրեցին զոհի պիտակը»,- շեշտեց Հայոց ցեղասպանության կազմակերպիչներից Ջեմալ Փաշային գնդակահարած Արտաշես Գևորգյանի թոռը՝ Արմեն Գևորգյանը:
Ըստ Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի՝ ավստրիացի հեղինակի՝ «Մարդ եմ սպանել, բայց մարդասպան չեմ» գիրքը «Նեմեսիսի» վերաբերյալ հայալեզու առաջին համապարփակ աշխատությունն է: