Գազի գնի բարձրացումը կհանգեցնի գնաճի
19 Հունիս 2020 Կարծում եմ, կարգավորող մարմնի կողմից այսօրվա հաստատված սակագինը վերջնական չէ, և այո, այն ազդելու է գների աճի վրա, խոսքը՝ տրանսպորտից մինչև առաջին անհրաժեշտության արտադրության ապրանքների գնի աճի մասին է։ Այս մասին ArmDaily.am-ի հետ զրույցում ասաց տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը՝ ընդգծելով, որ պարզ չէ, թե այն, որ պետական մարմինն առաջարկում է, որ քաղաքացիների համար սակագինը չբարձրանա՝ այս որոշումները բավարարո՞ւմ է «Գազպրոմ Արմենիային», թե ոչ։ «Այստեղ կարևոր է այն, որ եթե անապահով խավի համար սակագինը բարձրանա՝ դա էական հետևանքներ կունենա, բայց այնուամենայնիվ գնաճի խթան ես տեսնում եմ։ Մյուս խնդրահարույց հարցն այն է, որ չլուծվեց ընդհանուր միջնաժամկետ սակագնի կայունության հարցը, ինչը շատ կարևոր է միջնաժամկետ ներդրումային միջավայրի ապահովման համար։ Այսինքն, այս բարձրացումը դեռ չի նշանակում, թե մենք ապագա 5 տարվա համար ինչպիսի սակագին ենք ունենալու, հետևաբար սակագնի հետագա փոփոխության հարցը մնալու է»։
Նա ընդգծեց, որ մտավախություն ունի, որ եթե «Գազպրոմի» համար բավարար սակագին չսահմանվի՝ հնարավոր է, որ բավականաչափ ներդրումներ չկատարվեն բաշխման համակարգում, ինչը կարևոր է համակարգի կայունության համար։ Այսօրվա քննարկումներում հիմնավորումների խնդիր կա, թե ինչ անհիմն ծախսեր կան, որոնք կարելի էր կրճատել։ «Չմոռանանք, որ գործ ունենք մի համակարգի հետ, որը սպասարկում է ողջ տնտեսությանը և բնակչությանը, այստեղ էնեգետիկ անվտանգության խնդիր կար և առանց հիմնավոր փաստարկների՝ բիրտ կարգավորումներով և որոշումներով հնարավոր է խաթարել ողջ համակարգի կայունությունը և անվտանգությունը»։
Նա ընդգծեց, որ ամենակարևորը կորուստների նորմատիվը պետք էր դիտարկել։ Հարց է, թե արդյո՞ք կարելի էր կորուստները համարել նորմալ և մտցնել սակագնի մեջ, արդյո՞ք այդ չափ կորուստները թույլատրելի են, քանի որ դրանք մտնում են սակագնի մեջ, թե կա այդ կորուստների կրճատման օբյեկտիվ հնարավորություն։ «Այդ հարցի պատասխանն էր պետք ստանալ, որովհետև այսօրվա իշխանությունները շատ որոշակի էին խոսում 2 տարի առաջ, և տպավորություն էր, թե գիտեին կոնկրետ ուղղություները, տեղերը և պատրաստակամություն էին հայտնում, որ այդ հարցերին համատեղ լուծումներ գտնել, ինչը կբերեր նաև սակագնի կրճատման»։
Նա ընդգծեց, որ այստեղ էականն այն է, որ «Գազպրոմն» ու կարգավորող մարմինը իրարից էականորեն տարբերվող սակագների մասին էին խոսում, 12 դոլարը էական բարձրացում է, ավելին «Գազպրոմը» կրկնակի ավել բարձրացում է ակնկալում, քան համաձայնում է կարգավորող մարմինը։ «Կարծում եմ՝ այստեղ հակասություն կա հենց նույն պետական մարմնի որոշմամբ առաջարկվող սակագնի, և այն խոսակցություններն ու պնդումները, որ այստեղ տեսնում ենք հավելագրումներ և անհիմն ծախսեր, որոնք կնվազեցնեն ծախսերը։ Հիմա պարզ չէ՝ վերլուծվել, ուսումնասիրվել է և պարզվել են թե կա՞ն նման անհիմն ծախսեր, թե չկան։ Կարևոր էր, որ հստակ ներկայացվեին ու փաստարկվեին այդ հիմնավորումները, այդ դեպքում կունենայինք ավելի պարզ և թափանցիկ որոշումներ։ Հիմա պարզ է մի բան, որ բազմաթիվ հակասող գործընթացներ կան և հակասող իրողություններ ու փաստեր կան և մնում է հույս ունենալ, որ կգտնվեն լուծումներ, որոնք էապես չեն ցնցի ոլորտը և մենք որոշակի կայություն կունենաք»։
Նա ընդգծեց, որ մեծ հաշվով՝ շատ հարցերի պատասխան չկա, կա որոշակի հակասություն։ «Ակնհայտ է, որ մենք սպասում էինք սակագնի նվազում, ընդ որում՝ այդ սպասումները օբյեկտիվ էին՝ հենվելով իշխանական պատասխանատուների փաստարկների և հիմնավորումների վրա, որ եթե կան անհիմն ծախսեր, որոնք կարելի էր կրճատել այդ ծախսերը, և որ բանակցություններ են ընթանում կարո՞ղ էին համաձայնեցված լուծման գալ, սակայն այդ համաձայնեցված լուծումը չկա։ Կան կարծիքներ, կա սակագնի բարձրացման որոշում, և վերջապես չկա նաև այն կայունությունը, որը սպասում էինք, որ պետք է լիներ միջնաժամկետում, ինչը ներդրումների տեսակետից կարևոր էր»,-ասաց տնտեսագետը։