11 ամիս առաջ, 2018 թվականի մայիսին Նիկոլ Փաշինյանը Ստեփանակերտում հայտարարեց, որ Արցախի իշխանությունները պետք է մասնակցեն Ղարաբաղի հարցի կարգավորման բանակցություններին: Դրանից հետո հայկական կողմից Ղարաբաղյան հարցին վերլուծությունների ու մեկնաբանությունների առանցքային կետը Արցախի մասնակցության հիմնավորումն էր:

Արցախի մասնակցությունը բանակցություններում Արցախի՝ որպես առանձին տարրի առարկայական գոյության հավաստիացման առհավատչյան է:

Ղարաբաղյան հարցի վերաբերյալ Ադրբեջանի բանակցային փիլիսոփայությունը հիմնված է տարածքային ամբողջականության վրա: Իսկ Արցախի առարկայական գոյությունը հակասում է այդ փիլիսոփայությանը: Ադրբեջանը, հիմք ընդունելով իր տարածքային ամբողջականությունը, 2016-ին սանձազերծեց ապրիլյան պատերազմը: Քառօրյա պատերազմից հետո Սանկտ Պետերբուրգում եւ Վիեննայում կայացած բանակցություններում շփման գիծը ճանաչվեց որպես Արցախի փաստացի սահման: Միջազգային ճնշման ներքո Ադրբեջանը պարտավոր եղավ համաձայնվել հետաքննության մեխանիզմների կիրառմանը եւ մշտադիտարկման սարքերի տեղադրմանը: Ձեռք բերված պայմանավորվածությունները չիրականացան որ միայն ադրբեջանական կողմի պայմանադրժության, այլ նաեւ հայկական կողմի ընկրկման եւ միջնորդների պատեհապաշտության պատճառով:

Եռանախագահների եւ երկու կողմերի արտգործնախարարների վերջերս հնչեցրած հայտարարություներում ոչ միայն չի ներառվում բանակցություններին Արցախի մասնակցության անհրաժեշտությունը, այլ նաեւ չի շեշտվում 2016թ. Սանկտ Պետերբուրգի ու Վիեննայի պայմանավորվածությունների մասին:

Եւ այսպիսով, Վիեննա 2019-ով վերսկսվում են 2016 թվականի նախապատերազմյան բանակցությունները: Ակնկալիքնեը պարզ են: Հավասարության սկզբունքը պահելով՝ եռանախագահները փորձելու են երկու կողմերին հորդորել ջանք չխնայել խաղաղության համար, Ադրբեջանը բանակցելու է «տարածքային ամբողջականության» վերականգնման եւ հայկական կողմից «գրավված» տարածքների վերադարձի համար, իսկ հայկական կողմին մնում է պատրաստվել պատերազմի՝ խաղաղությունն ապահովելու համար:

Հ.Գ. Արժե հարց տալ Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահ Էնդրյու Շոֆերին. արդյո՞ք կիսում է ԱՄՆ պետքարտուղարի այն մեկնաբանությունը, ըստ որի՝ «Գոլանի ճանաչումը՝ որպես Իսրայելի մաս, ամբողջությամբ համապատասխանում է տեղում ստեղծված իրավիճակին եւ տեղում ստեղծված փաստին»:

«Ապառաժ»-ի խմբագրական, 2 ապրիլի, 2019թ.

aparaj.am