Արցախի ՀՅԴ խմբակցության պատգամավոր, ՀՅԴ Արցախի Կենտրոնական կոմիտեի անդամ Վահրամ Բալայանի խոսքով՝ անգամ դեռ «լավ ժամանակներում», երբ պատերազմը չկար, Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը խոսում էր, որ Արցախն իրենցն է։ Tert.am-ի հետ զրույցում նա նորություն չհամարեց Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի այցից առաջ և այդ ընթացքում Ադրբեջանի նախագահի արած հայտարարությունները, ըստ որոնց, ԼՂ հիմնախնդիրն այլևս լուծված է, իսկ ռուս խաղաղապահները ծառայություն են իրականացնում իրենց տարածքում։

«Ես անգամ նախանձում եմ նրա համառությանը։ Ցանկանում եմ, որ այդ համառությունից մեր ղեկավարությունը նույնպես ունենա»,- ասաց նա։

Վահրամ Բալայանը նշեց, որ իհարկե, Արցախյան հիմնախնդիրը լուծված չէ բոլոր առումներով․ մինչև Ացախի կարգավիճակի հարցը լուծելը, պետք է լուծվեն նաև արցախահայության անվտանգությանը և կարգավիճակից բխող բոլոր հարցերը։

«Եթե հարցը լուծված լիներ, ապա հանդիմանողական վերաբերմունք կլիներ ոչ միայն արցախահայության, երկրի նկատմամբ, նաև այն պատմամշակութային ժառանգության նկատմամբ, որոնք այսօր օկուպացված տարածքներում են գտնվում։ Կարծում եմ, որ նման վերաբերմունքը թույլ չի տալիս հարցն առաջ տանելու որոշակի եզրեր գտնել»,- ասաց նա՝ նշելով, որ դա լավ գիտակցում են նաև ԵԱՀԿ Միսկի խումբը համանախագահող երկրները, հատկապես՝ գործընթացում առավել ակտիվ Ռուսաստանը։

Նա պատահական չհամարեց, որ Ռուսաստանն այս պահին էլ հայտարարում է, որ հիմնահարցին անդրադարձ կատարվելու է։ «Եթե իսկապես երկու ժողովուրդ ցանկանում են միմյանց հետ խաղաղ ապրել, բնականաբար, հարցին պետք է լուծում տրվի։ Ճիշտ է, այս պահին Ադրբեջանը կարողացել է ռազմական տեսանկյունից թելադրողի դերը ստանձնել, բայց չպետք է մոռանալ, որ մենք էլ նման հաջողություն ենք ունեցել 1991-1994 թվականներին, բայց հարցը մնացել է բաց, այսինքն՝ ռազմի դաշտից պետք է տեղափոխվել դիվանագիտության ոլորտ և իսկապես մի փաստաթուղթ ստորագրել, որը հնարավորություն կտա, որ արցախահայությունն իր հայրենիքում ազատ, անկախ ապրելու իրավունք ունենա։ Նման պարագայում տարածաշրջանում երկարատև խաղաղության հնարավորություն կստեղծվի»,- ասաց նա։

Հարցին՝ ի՞նչ է պետք, որ Ադրբեջանը վերադառնա բանակցային սեղան, արցախցի պատգամավորը պատասխանեց՝ առաջինը՝ անհրաժեշտ է, որ հայ ժողովրդի դիմադրողականությունը բարձրացվի։

«Երկրորդը, ինչն անչափ կարևոր է, այն է, որ Հայաստանի Հարապետությունը պետք է ուժեղանա, պետք է դառնա նորից գործոն։ Վերջին տարիներին նրա հետ հաշվի էին նստում։ Վերջիվերջո, բոլորն էլ ուժը սիրում են, նրա հետ են հաշվի նստում, բայց ցավոք սրտի, այս 44-օրյա պատերազմը, Հայաստանի ապաշնորհ իշխանության քայլերը բերեցին, հասցրեցին նրան, որ մենք դուրս մղվեցինք ամեն ինչից։ Թույլ Հայաստանի պարագայում արցախյան հարցին լուծում տալուն խիստ կասկածում եմ»,- ասաց Բալայանը և հավելեց, որ մինչև Հայաստանի Հարապետությունը ոտքի չկանգնի, մինչև ՀՀ ամեն մի քաղաքացի չհասկանա, որ այստեղ հարցը Արցախի այս կամ այն տարածքի մասին չէ, խնդիրը հայ մարդու արժանապատվությունը պահելն է, մեր հաջորդ սերունդների համար գոնե եղածը պահելն ու զարգացնելն է, հնարավոր չի լինի ապագայի մարտահրավերներին դիմակայել. «Միայն համախմբված ուժերով է հնարավոր արդյունք ունենալ»:

Անդրադառնալով Իլհամ Ալիևի ռազմական հռետորաբանությանն ու մեզ սպառնացող վտանգներին՝ Վահրամ Բալայանը նշեց, որ, իհարկե, պատերազմը վատ բան է, բայց պետք չէ «կուչ եկած» վախենալ պատերազմի սպառնալիքներից։

«Մենք այդպես չենք կարող գոյատևել։ Ես կարծում եմ, որ այդ ամենին պետք է համարժեք քայլեր կատարվեն․ նկատի ունեմ՝ երկրի կառավարման համակարգի կատարելագործում, երկրի պաշտպանունակության ամրապնդում, երկրի տնտեսության, ժողովրդավարական ինստիտուտների զագացում լինի։ Բոլոր առումերով մենք պետք է զարգացում արձանագրեք, որ հակառակորդը նման լեզվով մեզ հետ չխոսի»,- ասաց նա։