Իշխանութեան լծակները պահելու բարդոյթը
07 Մայիս 2000![](https://www.arfd.am/wp-content/uploads/2019/01/hyd-vahe-harutyunyan4-1-1.png)
Շուշիի ազատագրման 8 տարեդարձի այս օրերին, ի տես Հայաստանում եւ Արցախում վերջին ամիսներին տեղի ունեցող ներքաղաքական զարգացումներին ու իրադարձութիւններին, խառն զգացումներ եւ յուզումներ է ապրում ամբողջ հայութիւնը եւ յատկապէս Հայաստանի ու Արցախի ժողովուրդը, նրա այն հատուածը, որ ուղղակի իր ներդրումն է ունեցել Շուշիի ու մնացեալ հայապատկան շրջանների ազատագրման գործին, իր վրայ է կրել պայքարի ծանր բեռը։
8 տարիների հեռաւորութիւնից ակնյայտ է, թէ ինչպէ՛ս ժողովրդի այդ օրերի դրական տրամադրութիւնները՝ գործը անպայման իր յաջող աւարտին հասցնելու վճռակամութիւնն ու կորովը տեղի են տուել ներքաղաքական, ընկերային-տնտեսական ծանր կացութեան առջեւ, նրա մեծ մասի մօտ խամրել է յաղթանակի առթած բերկրանքը, պայքարը իր յաջող աւարտին հասցնելու յոյսն ու կորովը։
Հեգնանքն սակայն այն է, որ ժողովուրդը նման յուսախաբութիւն է ապարում յատկապէս այնպիսի մի ժամանակաշրջանում, երբ երկրի իշխանութեան լծակների մօտ են կանգնած հիմնականում նաեւ նրանք, որոնք արդար, բայց յաճախ նաեւ անարդար, կերպով շեշտում են իրենց բանալի դերակատարութիւնը այդ յաղթանակներում։ Փաստ է, որ յաջողութիւնների եւ յաղթանակների աստիճաններով իշխանութեան բարձր մակարդակներում հասած այդ անձիք, ռազմադաշտում տարած յաղթանակները, տնտեսական, քաղաքական եւ ընկերային առումով ամրագրելու իրենց երբեմնի «նպատակներ»ը մոռացած, այսօր, պարզապէս լծուել են իրենց անձնական կամ նեղ խմբակային շահերը պաշտպանելու գործին, չկարողանալով ձերբազատուել իշխանութեան վրայ անպայման մնալու, իշխանութեան ուժի լծակները պահելու բարդոյթից։
Այդ են վկայում նաեւ վերջին օրերում մայրաքաղաքի տարբեր տեղերում երկրապահների կուտակումները, հաւաք-միթինկները, որոնց նպատակը, փաստօրէ, առնուազն սարսափի եւ վախի միջոցով ճնշում բանեցնել եւ իրե՛նց թեկնածուին վարչապետի աթոռին հասցնելն է։ Վարքագիծ, որը, ըստ պտտուող լուրերի, պատճառ է դարձել նաեւ երկրապահների եւ նրանց քաղաքական թեւի՝ Հանրապետականների միջեւ հակադրութիւնների, նոյնիքն երկրապահի շարքերում երկպառակութեան։
Բայց դեռ շատ մօտիկ անցեալում թէ՛ գործադիր եւ թէ օրէնսդիր իշխանութեան բոլոր լծակները գտնւում էր – եւ այժմ էլ մեծ մասամբ գտնւում է- միեւնոյն խմբի ձեռքում, վարչապետի աթոռին էր իրենց իսկ թեկնածուն եւ պատեհ առիթն ու հնարաւորութիւնը կար շարունակելու, վերսկսելու երկրում կարգուկանոն մտցնելու, արդարութիւն, օրէնքի իշխանութիւն հաստատելու բոլոր այն ծրագրերը, որոնք իր առջեւ էր դրել «Միասնութիւն»ը եւ յատկապէս իրենց առաջնորդ Վ. Սարգսեանը։ Ի՛նչն էր խանգարում, եւ ի՛նչն է խանգարում նաեւ այսօր, որ այդ ճակատը փորձեր եւ փորձի իրագործել այդ ծրագրերը։ Վարչապետի պաշտօնանկութեան հարցի վրայից Երկրապահների համարեայ լուռ անցնելը, ակամայ մղում է մտածելու, որ խնդրոյ առարկան ոչ այնքան ծրագրերն ու դրանց գործադրումն են, որքան անձնական իշխանութեան հաստատումը, իշխելու լծակների պահպանումը։
Եւ ինքնաբերաբար արդարացւում են այն բոլոր մտքերը, ըստ որոնց դաշինքի ներսում «խարդաւանքներն» էին, որ ակամայ վարչապետին մղեցին հակադրուելու նախագահի հետ եւ արդիւնքում ստացուեց առաջինիս գործից ազատումը։ Ներ-խմբակային խաղեր, որոնց նպատակը, ըստ երեւոյթին, բոլորովին էլ երկիրը այս ճգնաժամից դուրս բերելը չէ, չկայ կամ եթէ կայ նման ծրագիր, ապա չկայ կամեցողութիւն, այլ կայ միայն իշխանութեան վրայ մնալու ցանկութեան բաւարարում, իշխանութեան ուժը ձեռքից չտալու միտում։
Իշխանութեան լծակները ամէն գնով պահելու շռայլութիւնը այլեւս անթոյլատրելի է որեւէ քաղաքական ուժի կամ խմբակցութեան, յատկապէս երբ այն չունի նաեւ համապատասխան ծրագիր՝ երկիրն ու ժողովուրդը բազմատեսակ այս ճգնաժամերից դուրս բերելու համար։
Վ.Յ.