ՀՅԴ
Հայ Յեղափոխական Դաշնակցություն պաշտոնական կայք arfd.am
Skip to content
ՀՅԴ

ՀԱՅ ՅԵՂԱՓՈԽԱԿԱՆ ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ

ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ԿԱՅՔ

  • ՄԵՐ ՄԱՍԻՆ
    • Պատմություն
      • Պատմական ակնարկ
      • Կարևոր իրադարձություններ
      • գործիչներ
    • Ծրագիր
    • Կանոնագիր
    • Ընդհանուր ժողովներ
    • Կազմակերպական կառույց
      • ՀՅԴ Բյուրո
      • Հայաստան
        • Գերագույն մարմին
        • Տարածքային կառույցներ
        • ԱԺ խմբակցություն
        • ՀՅԴ-ն գործադիրում
      • Արցախ
      • Կազմակերպական շրջաններ
      • Երիտասարդական/ուսանողական
    • Հիմնարկներ և գրասենյակներ
    • Ուղեկից միություններ
    • Միջազգային համագործակցություն
  • ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
    • Լրահոս
    • Հայտարարություններ
    • Հոդվածներ
  • ՄԱՄՈՒԼ
    • «Դրօշակ» պաշտոնաթերթ
    • Լրատվամիջոցներ
  • ՇՏԵՄԱՐԱՆ
    • Գրադարան
    • Տեսադարան
    • Ձայնադարան
    • Լուսանկարներ
    • Թանգարան
    • Արխիվ
  • ՀԵՏԱԴԱՐՁ ԿԱՊ
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram
    • Դաս
    • Նոր
  1. ԳԼԽԱՎՈՐ ԷՋ
  2. ՆՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ
  • Հոդվածներ

Արհեստակցականէն քաղաքացիական եւ ապա՝ քաղաքական

24 Հոկտեմբեր 2019 ՇԱՀԱՆ ԳԱՆՏԱՀԱՐԵԱՆ

Անսպասելի չէր անշուշտ, որ Լիբանանի մէջ ծայր առած ժողովրդային ըմբոստութեան շարժումը կենցաղային,ընկերային եւ քաղաքացիական շրջագիծերը հատելով անցում կատարէր քաղաքական հարթութիւն։

Նախապէս, նման հարցեր, աշխատաւորներու իրաւունքներ, տուրքերու դէմ բողոքներ, շահագործման եւ հարստապետական կարգերու դէմ առնուող վճռական միջոցներ, գործադուլներ, դասադուլներ եւ բողոքի գործողութիւններ կամ անհնազանդութեան շարժումներ կը կազմակերպուէին արհեստակցական միութիւններու կողմէ։ Ձախի, կեդրոնի եւ աջի դասական հասկացողութիւններու ժամանակաշրջանին, ընդհանրապէս ձախ ուղղուածութեան հետեւող արհեստակցական միութիւններու գործառոյթներուն մաս կը կազմէին նման գործողութիւններու կազմակերպումները։ Երկիրի բնականոն կեանքը անդամալուծելու կարողութիւնը կը պատկանէր նման միութիւններու, որոնք իւրաքանչիւր ոլորտի համար ունէին իրենց կառոյցը․զանոնք համախմբող կեդրոնը երբ համընդհանուր գործադուլ յայտարարէր, երկիրը ամբողջ կ՛անդամալուծուէր։ Այդ պարագաներուն եւս խնդիրը կրնար սկսիլ տուրքերու կուտակման դէմ բողոքելով , ապա արագ անցում կը կատարուէր քաղաքական դաշտ, տեղի տալով կառավարութիւններու հրաժարականին, խորհրդարաններու լուծարման եւ արտակարգ ընտրութիւններու կազմակերպման, եթէ անշուշտ արհեստակցական միութիւններու միաւորումը կարենար համաժողովրդային ալիքին հսկայ մակընթացութիւններ արձանագրել։

Ընկերային խնդիրներու արծարծումը շատ արագ անցում կը կատարէր դէպի քաղաքական դաշտ։Յայտնաբար, դասական գաղափարաբանութիւններու անշքացման գործընթացին հետ հետզհետէ իրենց դերակատարութիւնը կորսնցուցին նաեւ արհեստակցական միութիւնները։ Նոր աշխարհակարգը կարծէք հնամաշ նկատելով գաղափարախօսական-գաղափարաբանական կազմակերպութիւնները չէզոքացուց արհեստակցական միութիւններու դերակատրութիւնը։ Անոնք անուանապէս կան։

ժղովրդավարական երկիրներու մէջ հակակշիռ գործառոյթներ իրականացնող այդ կարեւոր դերակատրութիւնը կատարողները վերափոխուեցան ժամանակի ընթացքին եւ հասարակական դաշտին մէջ հետզհետէ ազդեցիկ գործօնի սկսան վերածուիլ քաղաքացիական շարժումները։ Վերափոխուեցան նաեւ անոնց պաշտպանած թեմաները, պաշտպանելու եղանակները եւ ընդհանրապէս աշխատելու ձեւերը։ Սեռային իրաւահաւասարութենէն մինչեւ կենսոլորտային խնիդրներ իբրեւ հիմնադրոյթներ եկան աւելնալու հիմնականին մէջ աշխատաւորներու իրաւունքներու պաշտպանութեան ծրագիրներուն։

Այն ինչ որ տեղի կ՛ունենայ Լիբանանի տարբեր քաղաքներուն մէջ արհեստակցական միութիւններու եւ քաղաքացիական շարժումներու համախառն արտադրութիւնն է իբրեւ բարձրացուող խնդիրներ, իբրեւ բողոքի գործողութիւններ, իբրեւ ճնշամիջոցներ։ Լիբանանը ունէր արհեստակացական միութիւներու աւանդութիւն․Լիբանանը ունի սակայն ներկայ աշխարհակարգի ճշդած օրինաչափութիւններուն ընդառաջ շարժելու ճկունութիւն։ Ժամանակակից հասարակագիտութիւնը համալրած է աւանդութիւնը այս պարագային։

Առ այս պահը չէ ձեւաւորուած մարմին կամ յանձնախումբ, որ բոլոր բողոքարկողներուն անունով բանաձեւէ պահանջները պաշտօնապէս եւ լիազօրութիւն ունենայ ի պահանջեալ հարկին բանակցութիւններ վարելու հանգուցալուծում բերելու համար ստեղծուած իրավիճակին։ Իւրաքանչիւր ցուցարար ընկերային ցանցերու միջոցով թէ հեռատեսիլի պաստառին առջեւ կը ներկայանայ պահանջով։ Լիբանանեան փողոցը կարծէք հարազատ արտացոլացումն է վիրթուալ Լիբանանին, ուր տարբեր մեկնաբանութիւններ, տարբեր տեսակէտներ եւ հետեւաբար նաեւ տարբեր պահանջներ կը ներկայացուին ինչպէս ընկերային ցանցի օգտատիրոջ, այնպէս նաեւ անհատ ցուցարարին կողմէ։

Բողոքարկող զանգուածը կը բարձրացնէ աշխատաւորներու վերապահուած իրաւունքներու հարց, ապօրինի հարստացումներու երեւոյթները վերացնելու անհրաժեշտութիւն, յափշտակուած գումարները վերամուտքագրելու պահանջ, կենսական անլոյծ թղթածրարներու լուծում․ բայց նաեւ այս բոլորին համար կառավարութեան հրաժարաում, արտահերթ ընտրութիւններու կազմակերպում, բացառիկ լիազօրութիւններով գործող անցումային կառավարութիւն, հնչեցնելով նաեւ ամբողջ համակարգի արմատական վերափոխում։

Պահանջներու այս երկրորդ բաժինն է, որ երկրորդ կարգ կը մղէ քաղաքացիական շարժումին սկզբնական պահանջները եւ շարժումը կը վերածէ էապէս քաղաքականի։ Հակառակ կառավարութեան որդեգրած բարեկարգումներու ծրագրին, որ անընդունելի պատճառներով արգելակուած էր տարիներէ ի վեր՝ բողոքի շարժառիթներու կուտակում պատճառելով,ցուցարարները չեն ուզեր հեռանալ փողոցէն յայտարարելով, որ ուշացած է կառավարութիւնը նման քայլեր որդեգրելու իր որոշումին մէջ։

Հնչող պահանջները հետզհետէ կը դառնան զուտ քաղաքական եւ կը նախանշեն երկարաշունչ ծրագրի մը նախադրեալներ, որոնք կոչուած են շրջելու երկրի միջհամայնքային , հետեւաբար նաեւ միջկուսակցական համակարգը։

Արմատական այս բանաձեւին յանգելու համար կենցաղային, ընկերային, ֆինանսական, տնտեսական,կենսոլորտային հարցերու սրացումը, ինչպէս նաեւ ապաշնորհ վարչակառավարման, ապօրինի հարստացման , աւատապետական կարգերու յաւերժացման միտող երեւոյթներու դէմ պայքարելու վճռակամութիւնը անհրաժեշտ միջոցներ են։

Սակայն․ խնդրին տարածաշրջանային-աշխարհաքաղաքական մանրադիտակով դիտարկումի փորձը տարբեր դիտակէտեր կը հաստատէ։ Լիբանանը բաց հրապարակ է տարբեր պետութիւններու ազդեցութեան գօտիներու, քաղաքական առեւտուրներու եւ բախման կամ համաձայնութեան կէտերու հատման։ Ամէնէն սուր հարցը տարածաշրջանին մէջ Իրանի ազդեցութեան նուազեցման եւ հետեւաբար Իրանի գործիք նկատուող կազմակերպութիւններուն քաղաքական դաշտին մէջ ունեցած դերակատարութեան չէզոքութեան կրնայ վերաբերիլ։ Պատժամիջոցային քաղաքականութեան հետեւանքները զգալի են այս երկրին մէջ եւ բնականաբար նպաստած՝ ֆինանսատնտեսական տագնապի խորացման։ Հիմա պետական հաստատաութիւններու ապահամայնքայնացման եւ ապակուսակցականացման առաջադրանք կ՛արծարծուի,այս հանգրուանային թէկուզ տարերային կերպով եւ անորոշ ընթացակարգերու պատկերացումով։

Առնչուած պետութիւններու շահերու բախման կէտ կայ ներկայ դրուածքին մէջ։ Մինչ, լիբանանեան հասարակութիւնը կը պահէ իր համախոհութիւնը հակահամակարգային իր դիրքորոշումներուն մէջ։ Ներհասարակական ճեղքերը կրնան անկանխատեսելի հետեւանքներու յանգիլ եւ իրադրութիւնները դուրս բերել մինչ այժմ հասարակութիւն-իրաւապահ մարմիններու երկկողմանիօրէն գործողութիւները խաղաղ ու քաղաքակիրթ պահելու ճիգերու սահմաններէն։

Ելքը՝ բանակցիլն է։ Բանակցելու համար բողոքարկողներու կողմէ լիազօրուած մարմին ձեւաւորելը, պահանջներ բանաձեւելը եւ տասնամեակներու վրայ կուտակուած ու բարդուած հանգոյցներու հանգրուան առ հանգրուան լուծում բերելու տրամադրութեան ու կամքի դրսեւորումը։ Այս մէկը զու տեսաբանութիւն կը համարուի, եթէ անշուշտ արտալիբանանեան կեդրոններ հանգուցալուծման կամ քաոսային իրավիճակներու տարբեր պատկերացումներ մշակած են ապստամբած Լիբանանին համար։

FacebookTwitterOdnoklassnikiTelegramPrint
Լրահոս
ՀՀ Սահմանադրութեան փոփոխութեան անհնարի

2025 թ․ Մարտ 13-ին, ըստ էութեան մերժելով պաշտօնական Երեւանի՝ համատեղ յայտարարո

12 Մայիս 2025
ԱՄՆ Կոնգրեսի տասնյակ անդամներ ոգեկոչել

ԱՄՆ Սենատի և Ներկայացուցիչների պալատի երկու կուսակցություններ ներկայացնող տասն

12 Մայիս 2025
Մայիսի 9-ի խորհուրդը և նշանակությունը

«Մեր ժողվուրդը տեսավ 2020 թվականի 44-օրյա ճակատարամարտի հետևանքները, Արցախի

09 Մայիս 2025
Խրոխտ Շուշիի Ազատագրման Յիշատակին

«Շուշին եւ ազատագրուած տարածքը կը ներկայանան իբրեւ հայ ազգային ռազմավարութեան

09 Մայիս 2025
Շուշին ազգային վերազարթոնքի խորհրդանիշ

Արցախում Եռատոն է, հպարտության եւ հաղթանակի տոն։ 1992-ին Շուշիի հաղթական ազատա

09 Մայիս 2025
Միջոցառում՝ «Շուշի. վերադարձ լինելու է

Մայիսի 8-ին «Անի Պլազա» հյուրանոցի «Անի» սրահում տեղի ունեցավ Շուշիի ազատագրմա

09 Մայիս 2025
33 Տարի Առաջ` Այսօր. Հերոսական Սխրանքն

ԱՍՊԵՏ ՄԱՆՃԻԿԵԱՆ Մայիս 9-ը եռատօն է, նուիրուած` համաշխարհային երկրորդ պատերա

09 Մայիս 2025
Խմբագրական. Եռատօնի Վերաիմաստաւորման Հ

Եռատօնը խորհրդանշող օրուան նշումը նորագոյն հանգամանքներով բոլորովին նոր խորհրդ

08 Մայիս 2025
Շուշին հանդիսանում է հայ ժողովրդի քաղա

ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտի Արցախի պատմամշակութային ժառանգության և արդի քաղաք

08 Մայիս 2025
Դիվանագետների համահայկական խորհրդի հայ

Մայիսյան եռատոնը հայ ժողովրդի նորագույն պատմության պանծալի էջերից է, հայկական

08 Մայիս 2025
Այն ինչ այսօր կատարվում է ժամանակավոր

«Շատ բարդ է ինձ համար այսօր խոսելը։ Մի քանի բան ուզում եմ փոխանցել ՝մեկը պատմա

08 Մայիս 2025
Ամեն ինչ անելու ենք, որ, այո՛, այդ վեր

«Շատ կարևոր է այսօր վերաիմաստավորել, արժևորել Շուշիի ազատագրման օրը և խորհուրդ

08 Մայիս 2025
Ժտէյտէ-Պաուշրիէ-Սատ Շրջանի Քաղաքապետակ

Երեքշաբթի, 6 մայիսին «Շաղզոյեան» կեդրոն այցելեցին Ժտէյտէ-Պաուշրիէ-Սատ շրջանի ք

08 Մայիս 2025
Պատասխան ես տալու ամեն բառիդ, ամեն քայ

Փորձեմ առանց էմոցիայի Հերթական անգամ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորները

08 Մայիս 2025
Ուաշինկթընի Քաղաքային Խորհուրդը Ընդուն

Մայիս 6-ին, Ուաշինկթընի քաղաքային խորհուրդը միաձայնութեամբ ընդունեց >բանաձեւ մ

08 Մայիս 2025
Մեր համազգային պահանջատիրութեան յետքայ

ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ 110-ՐԴ ՏԱՐԵԼԻՑԻ ԱՌԻԹՈՎ Եթէ պէտք է իրերն իրենց անւամբ կ

08 Մայիս 2025
Ցաւակցագիր

ՀՅԴ Բիւրօն խոր վիշտով իմացաւ ընկ. Նազարէթ Սապունճեանի մահուան գոյժը։ Այս տխ

07 Մայիս 2025
ԱՄՆ-Իրան բանակցութիւններու դժուար ընթա

Օմանի միջնորդութեամբ տեղի ունեցող բանակցութիւնները ԱՄՆ-ի և Իրանի միջև այժմ կը

07 Մայիս 2025
էժան միջոցներով չեն կարող մեզ շեղել

Այն ենթադրությունը, թե պետք է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին անվստահություն հայտ

07 Մայիս 2025
Կառավարությունից պահանջում ենք միջոցնե

Արցախցիների իրավունքների պաշտպանության խորհուրդը Արցախի մշակութային ժառանգությ

07 Մայիս 2025
Բոլոր Նյութերը
Հետեվեք մեզ
Facebook
Twitter
YouTube
Instagram
Ստացեք մեր լուրերը էլ.փոստով
Loading
ՀԱՅ ՅԵՂԱՓՈԽԱԿԱՆ ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆ Հասցե՝ ՀՀ, ք. Երևան, Մհեր Մկրտչյան 12/1 Հեռախոս՝ (+374) 10 52 17 65, (+374) 10 52 18 74 Էլ. փոստ՝ [email protected]
© ARF Dashnaktsutyun- ARMENIAN REVOLUTIONARY FEDERATION Website by Web Development Company