Հայաստանի Կենտրոնական Բանկը առաջին անգամ վարկանիշ է ստացել Standarts & Poors վարկանիշային կազմակերպությունից։ ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի պատասխանատու, տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանը ArmDaily.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ վարկային վարկանիշ տվող բազմաթիվ և տեղական նշանակության ընկերություններ կան, որոնց վարկանիշների հիման վրա օրինակ Համաշխարհային բանկը, միջազգային այլ կազմակերպություններ վարկավորում են այս կամ այն երկիրը կամ տոկոսադրույքն են որոշում այս կամ այն երկրի համար։

«Այսինքն դա որոշակի ազդեցություն ունի, բայց դա վերջնական որևէ խնդիր չի լուծում, այսպես ասած խորհրդատվական բնույթ ունի այդ վարկանիշավորումը։ Միջազգային փորձում կան բազմաթիվ օրինակներ, երբ օրինակ այս կամ այն երկրի վարկանիշը բավականին ցածր է, քանի որ նրա պետական պարտքի հարաբերակցությունը կազմում է 300 տոկոս, 200 տոկոս, բայց այդ երկրին վարկ են տրամադրում, քանի որ քաղաքական որոշում կա և միջազգային կազմակերպությունը պետք է օգնի այս երկրին օրինակի համար։ Այսինքն, սա միջազգային պրակտիկայում ընդունված մոտեցումներից է։ Բնականաբար կարևոր է, որ Հայաստանն ունենա բարձր վարկանիշ, բայց եթե հաշվի առնենք այն, որ Հայաստանն այս տարվա ութ ամիսների ընթացքում մոտ մեկ միլիարդ դոլարով ավելացրել է պետական պարտքը և ըստ էության այդ պարտքի մի մասը կամ մեծ մասն ուղղակի պահեստավորել է, ստացվում է մի իրավիճակ, երբ մենք գումար ենք վերցրել պարտքով, այդ գումարի տոկոսները պետք է վճարենք, բայց այդ գումարը չենք օգտագործել մինչև հիմա։ Միջազգային կազմակերպությունները բնականաբար ողջունում են, որ օրինակ Հայաստանի արտարժույթային պահուստները մեծ լինեն՝ դա ֆինանսական կայունություն է տալիս»,-ասաց Պարսյանը։

Սակայն, տնտեսագետը նշեց, որ որպես քաղաքացիներ, մեզ համար կարևոր է, որ այդ գումարը պահեստավորվելու փոխարեն ծախսվի, որպեսզի արդյունք տա։ «Որ կարողանանք այդ պարտքը նաև հետագայում սպասարկել։ Հաջորդ տարի՝ 2022 թվականի ընթացքում պետական բյուջեից պետք է մեկ միլիարդ դոլար հատկացվի պետական պարտքի սպասարկման համար՝ պետբյուջեի մոտ 23 տոկոսը պետք է տանք՝ պետական պարտք սպասարկելու համար։ Հաջորդ տարի 1.1, 1.2, 2025-ին 1.4 միլիարդ ենք վճարելու՝ մեր տնտեսությունը պետք է արագ աճի, որպեսզի կարողանանք սպասարկել այս պետական պարտքը։ Բնականաբար Հայաստանի պարտքային բեռը ճգնաժամային կամ խիստ վտանգային, սահմանային վիճակում չէ, բայց այս տեմպերով շարունակելու դեպքում մենք հետագայում լուրջ խնդիրներ ենք ունենալու»,-եզրափակեց տնտեսագետը։

Հայկա Ալոյան