Անապահովության գնահատման համակարգը սոցիալական քաղաքականության հիմքն է
09 Օգոստոս 2019 Կառավարությունը նախորդ տարի ձախողել է զբաղվածության քաղաքականությունը. ծրագրերին հատկացված միջոցների ¾–ը չի իրականացվել։ Այս մասին NEWS.am–ին հայտնեց ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի ծրագրերի համակարգող, տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանը՝ նշելով, որ նման նախադեպ անկախացումից ի վեր չի եղել։Նշենք, որ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն Արցախում ունեցած իր հայտնի ելույթում հայտարարեց, որ կառավարությունը մինչև 2050 թվականը պետք է ստեղծի 1 միլիոն 500 հազար աշխատատեղ, լուծել 2.5 միլիոն մարդու զբաղվածության հարցը և վերացնի աղքատությունը։
Թադևոս Ավետիսյանի կարծիքով՝ այնքան էլ լուրջ չէ, երբ թիրախավորվում է աղքատությունը վերացնելու խնդիրը. «Աշխարհում չկա որևէ երկիր, որտեղ կարելի է արձանագրել, որ աղքատությունը վերացել է»։
«Պարոն վարչապետը հնչեցրեց նաև մինչև 2050թ. բնակչության թիվը 5 մլն-ի հասցնելու մասին։ Շատ ոգևորիչ և տպավորիչ թվեր են, սակայն հուսադրող է այն հանագամանքը, որ վարչապետը սկսել է հնչեցնել թվեր՝ հեռահար նպատակներով։ Մինչդեռ նախկինում՝ իշխանափոխությունից անմիջապես հետո, երբ նորընտիր վարչապետին ժողովրդագրության հետ կապված հարցեր էին տալիս, Փաշինյանն ասում էր՝ պետք չեն ռազմավարական ծրագրեր, հեղափոխությունը և իրենց մոտեցումները լիուլի բավարար են, որ ժողովրդագրական ճգնաժամը հաղթահարվի։ Դրական է, որ Փաշինյանը, հետևելով նախկին իշխանություններին և պատկերցնելով իրավիճակը, հեռահար նպատակներ է սկսել դնել»,- ասաց նա։
Անդրադառնալով այն փոփոխությանը՝ համաձայն որի՝ նպաստից կզրկվեն այն ընտանիքները, որոնք ունեն սահմանված գումարից ավելի վարկ և կարողանում են կատարել իրենց վարկային պարտավորությունները, տնտեսագետն ասաց, որ այդ մոտեցումը խնդրահարույց է։ Թադևոս Ավետիսյանի խոսքով՝ բնակչության անապահովության գնահատման համակարգը արմատական վերափոխման կարիք ունի.
«Ներկայումս գործում է անուղղակի գնահատման համակարգը, այսինք՝ մարդու աղքատությունը չափում են նրա գազի կամ էլեկտրաէներգիայի սպառումով կամ նրանով, որ տվյալ բնակիչը տան պատուհաններն է փոխել, հեռուստացույց է գնել կամ ավոտամեքենա վաճառել։ Իշխանափոխությունից հետո սոցիալական ոլորտի պատասխանատուները խոսում էին անապահովության գնահատման համակարգը արմատապես վերափոխելու մասին, սակայն ամիսներ անց, մենք տեսանք, որ անուղղակի ցուցանիշների վրա ավելի աբսուրդ ցուցանիշ ավելացավ՝ «եթե մարդը աղքատ է, ապա վարկ չպետք է ունենա» տրամաբանությամբ, այսինքն՝ եթե անձը կարողանում է մարել իր վարկային պարտավորությունները, ապա ինքը աղքատ չէ։ Սա չի կարող համարվել գնահատման դրական ցուցիչ և խնդրահարույց է»,- ասաց նա։
Ըստ տնտեսագետի՝ այս ցուցանիշի կիրառման պարագայում տուժելու է հասցեականությունը․ «Այսինքն՝ ավելի շատ մարդիկ դուրս կգան համակարգից, իսկ այն մարդիկ, որոնք հայտնվել են այդ կարգավիճակում և իրապես աղքատ չեն, նրանց թիվը շատ ավելի պակաս կլինի, հետևաբար մենք ավելի անհասցե արդյունքներ կունենաք, և դա կարձանագրվի վիճակագրությամբ»։
Այլընտրանքն, ըստ Ավետիսյանի, ուղղակի գնահատման համակարգ ներդնելն է «Իրականում մարդկանց եկամուտները և նվազագույն ծախսերը պետք է լինեն համադրության մեջ։ Անապահովության գնահատման համակարգը սոցիալական քաղաքականության հիմքն է և առանց այդ համակարգը վերանայելու՝ անհնար կլինի խոսել հասցեականության մասին»,- նշեց նա։
