ԼԵՄ-ի 45-ամեակի նշում
21 Դեկտեմբեր 2018 26 մայիս 1973-ին ՀՅԴ Լիբանանի Կեդրոնական կոմիտէին հրապարակած յայտարարութեան մէջ կը նշուի, որ հայութեան գոյատեւման եւ Հայ դատի իրագործման համար մղուած պայքարներուն մէջ հայ երիտասարդութիւնը ներգրաւելու համար հիմը կը դրուի Լիբանանի երիտասարդական միութեան:Այդ յայտարարութենէն անցած 45 տարիները մտաբերելով կարելի է հաստատօրէն ըսել, որ նման միութեան ստեղծման նպատակը արդարացուած է, որովհետեւ ԼԵՄ-ականներ գործօն ներկայութիւն եղած են եւ կը շարունակեն ըլլալ տարբեր բնագաւառներու եւ տարբեր վայրերու մէջ, տարբեր ժամանակներու, սակայն միշտ հոն, ուրկէ հնչած է ահազանգը` հայ ժողովուրդին ու հայրենիքին ծառայելու:
![](https://www.arfd.am/wp-content/uploads/2018/12/LEM-45-1024x496.jpg)
Երէկ հինգշաբթի, 20 դեկտեմբեր 2018-ին, ժամը 8:30-ին, «Յակոբ Տէր Մելքոնեան» թատերասրահին մէջ տեղի ունեցած ԼԵՄ-ի 45-ամեակի հանդիսութեան ընթացքին երիտասարդութեան կողմէ ԼԵՄ-ի Կեդրոնական վարչութեան ատենապետ Յարութ Լափաճեանին եւ օրուան պատգամախօս Անի Բագրատունիին խօսքերուն մէջ, ԼԵՄ-ի հիմնադիր սերունդի ներկայացուցիչներ Երուանդ Փամպուքեանի եւ Տիգրան Ճինպաշեանի, ինչպէս նաեւ ԼԵՄ-ի մէջ դերակատարութիւն ունեցած անձերէն Սեզար Զարմէնեանի, Մարալ Մխճեանի եւ երեսփոխան Յակոբ Բագրատունիի տուած վկայութիւններուն մէջ կը հաստատուէր այս իրողութիւնը` տարբեր դիտանկիւններով եւ մօտեցումներով:
Յարութ Լափաճեան իր խօսքին սկիզբը լուսարձակի տակ առաւ այն երեւոյթը, որ նոր սերունդներու եւ յատկապէս երիտասարդութեան առողջ ազգային հոգեմտաւոր դաստիարակութիւնը ապագային սատարող ամէնէն էական ու նուիրական աշխատանքն է` աւելցնելով, որ երբ բազում են մարտահրաւէրները, նոր սերունդը պէտք է դաստիարակել եւ օժտել այնպիսի կարողութիւններով, որոնցմով ան պիտի յաջողի շրջանցել ո՛չ միայն երիտասարդութեան, այլ նաեւ ազգի գոյատեւման սպառնացող ամէն տեսակի դժուարութիւն:
Ապա ան անդրադարձաւ ԼԵՄ-ի հիմնադրութեան նպատակին` դիտել տալով, որ ան կոչուած էր հիմնականին մէջ ըլլալու ինքնադաստիարակման եւ մարդակերտման դպրոց: «Միութիւնը դարձաւ կեանքի դպրոց, որուն նպատակն էր համախմբել հայ երիտասարդութիւնը, անոր մէջ թրծել ազգային, յեղափոխական ու բարոյական հաւաքական դիմագիծ, անոր շարքերուն մէջ խթանել հասարակական համոզում` գործելու ազնուաբար, միաժամանակ` համեստօրէն, ձօնելու ամէնէն թանկը եւ ծառայել առանց փոխադարձ ակնկալութեան», ըսաւ ան` նշելով, որ այդ դպրոցին աշակերտեցին իրենց շրջապատէն տարբերող տարրեր, որոնց մէջ գերակշռող էին ազգասիրութեան, կարգապահութեան եւ բարոյականութեան բարձր արժէքները:
Լուսարձակի տակ առնելով Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմի տարիներուն ԼԵՄ-ականներու ուսերուն դրուած ծանր պարտականութիւնը` Յարութ Լափաճեան ըսաւ. «Միութիւնը դարձաւ լիբանանահայութեան պաշտպան վահանը: Կրակոտ աչքերով երիտասարդ տղաք նետուեցան գործի դաշտ` զոհելով իրենց թանկագին գարուն կեանքերը, որպէսզի գոյատեւէ գաղութ մը ամբողջ, պաշտպանելու համար ակումբները, տուները, եկեղեցիներն ու դպրոցները: ԼԵՄ-ականը հոն էր, ուր կարիքը կը զգացուէր հայու օգնութեան, խառնելով արիւն եւ քրտինք` հանգիստ քուն պարգեւելու հայահոծ թաղերու բնակիչներուն: Երկար տարիներ հայութեան հաւաքական գոյութիւնը վտանգած քաղաքացիական պատերազմին ԼԵՄ-ը զոհաբերած էր աւելի քան 20 նահատակներ եւ ունեցած բազմաթիւ վիրաւորներ»: Ան շարունակեց ըսելով, որ Հայ դատի աշխատանքներուն մէջ հիմնասիւները պիտի կազմէին դաշնակցական երիտասարդի անմնացորդ զոհողութիւնը եւ նուիրումի բարձր գիտակցութիւնը, ուր աղմկարար գործը զիջած էր արդէն լուռ աշխատելաոճին: Անկէ ետք եկաւ արցախեան գոյամարտը, որուն ընթացքին եւս ԼԵՄ-ական երկու գարուն կեանքեր` Վիգէն Զաքարեանն ու Մհեր Ջուլհաճեանը միացան հայրենիքի համար նահատակուողներու մեծ երամին` յոյս, կորով եւ հաւատք ներշնչելով հայուն:
Իր խօսքին երկրորդ բաժինով Յարութ Լափաճեան խօսեցաւ ներկային մասին եւ ըսաւ, թէ համեմատաբար խաղաղ պայմաններու մէջ միութեան գործունէութիւնը նոր ուղիներով եւ ուղղութիւններով կ՛ընթանայ: «Հայաստանի Հանրապետութեան հզօրացումը, Արցախի անկախութեան ճանաչումը, Հայ դատի աշխատանքներու հետապնդումը եւ լիբանանահայ գաղութի վերականգնման ի խնդիր ի գործ դրուած ճիգը կամ հայ երիտասարդին դէմ ցցուող մարտահրաւէրները հետապնդելի ամէնօրեայ խնդիրներ են», իսկ այս բոլորին համար կարիք կայ հայ մարդու ուժեղ եւ գաղափարապաշտ նկարագիրի կերտումին, մանաւանդ որ աշխատանքի սահմանները անծայրածիր են:
Իր խօսքի վերջին բաժինով Յարութ Լափաճեան հաստատեց. «Մեր երթը անշեղ է, ու մեր քայլերը հաստատ, ինչքան ալ դժուարութիւններ փորձեն խոչընդոտել մեր ուղին, անսակարկ նուիրումի դրօշը մեր ձեռքերուն եւ մեր նահատակ ընկերներու բոցավառող հոգիները ջահ դարձած կը լուսաւորեն մեր ընթացքը կեանքի սպառնացող արահետներով դէպի ազատ, անկախ եւ միացեալ Հայաստանի սպասուած արեւածագը: Եւ ունինք այն հաստատ համոզումը, որ երբ մեր կողքին ունինք հայ երիտասարդութեան եւ ընդհանրապէս ամբողջ հայութեան նեցուկը, մեր երթը պիտի մնայ աւելի ապահով, իսկ գերագոյն նպատակը` անկասկած իրագործելի: 45-ամեակի մեր երդումի վերանորոգման այս երեկոյին, կու գանք ձեր առջեւ հաստատելու, որ մեր միութիւնը կեանքի կոչուած է ծառայելու հայութեան հաւաքական շահերուն եւ պիտի շարունակէ մնալ իր կոչումի բարձրութեան վրայ` աներկիւղ ոգիով նուիրուելով ազգի ընդհանրական հարցերուն` միշտ յանձնառու սլացքով»:
Ապա ցուցադրուեցաւ տեսերիզ, որուն մէջ տրուեցան վկայութիւններ, ընթերցուեցան կենսագրականները նահատակ ԼԵՄ-ականներուն, նաեւ վերանորոգուեցաւ Լիզպոնի անձնազոհ տղոց պայքարի ուղին շարունակելու ուխտը: Այս բաժինին իրենց մասնակցութիւնը բերին Լոռի Գորեսեան, Պարոյր Սթանպուլեան, Արազ Էլէյճեան, Աւօ Մարտիրոսեան, Սոնիա Հաւաթեան, Արտակ Կէօքճեան, Քրիստ Բրուտեան եւ Լարա Սիւրմէնեան:
Օրուան պատգամաբերն էր Անի Բագրատունի, որ անդրադարձաւ 45 տարի առաջ ՀՅԴ Ի. Ընդհանուր ժողովին յղացուած գաղափարին` ստեղծելու երիտասարդական միութիւն մը: «ԼԵՄ-ը հիմնուած է իբրեւ ՀՅԴ-ի դաստիարակչական միաւոր: Միաւոր, որ նախ պիտի դաստիարակուի ծանօթանալով ՀՅԴ-ի պատմութեան եւ հերոսներուն: Միաւոր, որ պիտի սորվի ու հասկնայ ՀՅԴ Կանոնագիրն ու Ծրագիրը: Միաւոր, որ ամէն բանէ վեր պիտի դասէ հայ ժողովուրդին ծառայութիւնը: Միաւոր, որ գործի մէջ խտրութիւն պիտի չդնէ: Միաւոր, որ պիտի գիտնայ ծառայել պատերազմի եւ խաղաղութեան մէջ: Միաւոր, որ Հայ դատը պիտի դարձնէ իր մտասեւեռումի առարկան: Միաւոր, որուն մէջ պիտի թրծուի նաեւ ՀՅԴ-ի հաւատարիմ համակիրը», ըսաւ ան: Ան շարունակեց, որ իր ծնունդէն երկու տարի ետք, սակայն, լիբանանեան քաղաքացիական պատերազմի բռնկումով, միութիւնը փորձաքարի զարնուեցաւ եւ յաջող ու հպարտ դուրս եկաւ` ստանձնելով տարբեր պարտականութիւններ եւ ինքզինք արդարացնելով ամէն ճակատի վրայ: Ա. Բագրատունի աւելցուց, որ պատերազմը երկարեցաւ, սերունդներ փոխուեցան, եւ ԼԵՄ-ը իր շարքերէն աննման տղաք զոհեց: Անկէ ետք Հայ դատի պայքարի նոր փուլ թեւակոխեց հայութիւնը, հոն եւս ԼԵՄ-ականը եղաւ դերակատար:
«Երբ կը յիշենք այս բոլորը, երբ կը մէկտեղենք այս բոլորը, միայն այն ատեն կ՛անդրադառնանք կատարուած գործին տարողութեան եւ կը զարմանանք ու կը հիանանք նոյն ատեն, թէ` այդ ի՜նչ մղում էր, ո՞ւր թաքնուած էր այդ քաջութիւնը, կազմակերպութիւնը մինչեւ 1973: Լիբանանի քաղաքացիական պատերազմին նոր Սերոբ Աղբիւրներ, ԳԷորգ Չաւուշներ, Նիկոլ Դումաններ ծնած էին կարծէք: Իսկ Հայ դատի մարտիկները կարծէք երէկ կը գործէին Դրոներու, Թեհլիրեաններու, Շիրակեաններու հետ, հակառակ անոր որ 50-է աւելի տարիներ կը բաժնէին զիրենք անոնց ժամանակաշրջանէն», հաստատեց ան` հարց տալով, թէ ի՞նչ պիտի ըլլար կացութիւնը առանց ԼԵՄ-ին:
Անի Բագրատունի ըսաւ, թէ 45 տարի ետք կրնանք յայտարարել, որ ԼԵՄ-ը արդարացուց իր հիմնադիրներուն կողմէ իր վրայ դրուած յոյսերը, յաջողեցաւ միշտ գործօն ու աշխուժ ներկայութիւն ըլլալ լիբանանահայ գաղութին մէջ: Անդրադառնալով մերօրեայ ժամանակներուն` ան նշեց, որ ՀՅԴ-ն պէտք ունի մտաւորականներու, քարոզչական աշխատանք տանողներու, նաեւ` մարտիկներու` աւելցնելով, որ մարտական ըլլալ չի նշանակեր զէնք գործածել գիտնալ, ատիկա դիւրին կրնայ ըլլալ, այլ կարեւորը ճիշդ ժամանակին գործածելն է կամ հարցերը լուծել առանց արիւնահեղութեան: Առ այդ, ան անհրաժեշտ նկատեց, որ ԼԵՄ-ականը ըլլայ զարգացած, ոչ անպայման ուսման առումով, մարզուած եւ պատրաստակամ, որպէսզի ամէն կացութեան մէջ տալիք ունենայ:
«Փառաւոր 45 տարիներ, հարուստ պատմութիւն մը, որ սակայն կը դժուարացնէ ներկան: Այսպիսի անցեալ ունեցող միութեան մը անդամ ըլլալը հպարտալի է, բայց նախորդներու գործը շարունակելը` դժուար: Դժուար է նաեւ անոնց արժանի ըլլալը եւ ոչ թէ անոնց «փառքերով» հպարտանալը: Դժուար է դիմագրաւել անծանօթ ապագան, բայց ո՛չ անկարելի», հաստատեց Անի Բագրատունի:
Իր խօսքը եզրափակելով` պատգամախօսը ըսաւ, որ այսօր ԼԵՄ-ականը ունի անցեալի փորձառութեան ամուր հիմք, անկախ Հայաստանի եւ Արցախի մէջ գործելու կարելիութիւն, բայց եւ այնպէս պարտաւոր է պայքար մղել համաշխարհայնացման, արհեստագիտութեան, այլասերումի, ապազգայնացման եւ ձուլումի դէմ, իսկ այս ճակատներուն վրայ յաղթանակ ապահովելու համար կարիք կայ համապատասխան ռազմավարութեան եւ մարտավարութեան` միշտ պահելով դաշնակցական գաղափարական ու կազմակերպական պատրաստութեամբ հաւատաւոր երիտասարդի դիմագիծը:
aztagdaily.com